Η συνεργασία στον εμπορικό τομέα μεταξύ των δύο χωρών χαρακτηρίζεται από αξιόλογο όγκο διμερούς εμπορίου. Το 2015 στη γενική κατάταξη των ξένων αγοραστών ελληνικών προϊόντων η Βουλγαρία κατέλαβε την 5η θέση μετά την Τουρκία, την Ιταλία, τη Γερμανία και την Κύπρο. Στην κατάταξη των προμηθευτών της Ελλάδας η Βουλγαρία κατέλαβε το 2015 την 9η θέση με το εμπορικό ισοζύγιο να εμφανίζει έλλειμμα για τη χώρα μας σχεδόν € 141 εκατ.
Στη γενική κατάταξη των ξένων επενδυτών στην Βουλγαρία, η Ελλάδα υποχώρησε για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια στην τέταρτη θέση (από την τρίτη που παραδοσιακά κατείχε), μετά την Ολλανδία, την Αυστρία και τη Γερμανία, με συνολικές επενδύσεις (απόθεμα) στο τέλος του 2015 ύψους € 2,39 δισεκ. Οι ελληνικές επενδύσεις παρουσιάζουν ευρεία κλαδική και γεωγραφική διασπορά με σημαντικότερο κλάδο τον χρηματοπιστωτικό (3 τραπεζικοί όμιλοι). Μεγάλες επενδύσεις έχουν πραγματοποιηθεί, επίσης, στη βιομηχανία, την ενέργεια, τις κατασκευές, τα τρόφιμα, τις υπηρεσίες κ.ά.
Τη δυναμική τους διατήρησαν και τη διετία 2014 -2015 οι τουριστικές ροές ανάμεσα στις δύο χώρες με την Ελλάδα να αποτελεί το δεύτερο δημοφιλέστερο τουριστικό προορισμό των Βουλγάρων ταξιδιωτών μετά την Τουρκία.
ΔΙΜΕΡΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ
- Εμπορικό Ισοζύγιο
Η εικόνα που παρουσίασαν οι εμπορικές συναλλαγές Ελλάδας-Βουλγαρίας την τελευταία τριετία αποτυπώνεται στον κάτωθι πίνακα:
Εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας – Βουλγαρίας (αξία σε εκατ. €)
2013 | 2014 | 2015 | ||
Ελληνικές εξαγωγές προς Βουλγαρία | 1.450,4 | 1.417,4 | 1.351,9 | |
Ελληνικές εισαγωγές από Βουλγαρία | 1.454,4 | 1.523,5 | 1.492,5 | |
Ισοζύγιο | – 4,0 | -106,1 | -140,6 | |
Όγκος εμπορίου | 2.904,8 | 2.940,9 | 2.844,4 | |
Το εμπορικό ισοζύγιο εμφανίζει μικρό έλλειμμα για τη χώρα μας, το οποίο το 2015 διευρύνθηκε ελαφρά, καθώς οι ελληνικές εξαγωγές παρουσίασαν (για Τρίτη συνεχόμενη χρονιά) μείωση. Αντιθέτως, οι βουλγαρικές εξαγωγές κατέγραψαν αύξηση την τριετία 2012–2014, για να υποχωρήσουν ελαφρώς το 2015. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται, κυρίως, στη μεγάλη πτώση της τιμής τους πετρελαίου, καθώς, επίσης, στις συνθήκες οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και τις ανταγωνιστικές τιμές των βουλγαρικών προϊόντων, αλλά και στην παραγωγή προϊόντων από επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων στη Βουλγαρία, τα οποία εν συνεχεία εξάγονται προς την Ελλάδα.
Βάσει προσωρινών στοιχείων για το 8μηνο 2016, παρατηρείται διεύρυνση του διμερούς εμπορικού ελλείμματος της χώρας, οφειλόμενη τόσο στη σημαντική μείωση των εξαγωγών προς τη Βουλγαρία όσο και στην αύξηση των εισαγωγών κατά το ως άνω χρονικό διάστημα.
- Διάρθρωση των ελληνικών εξαγωγών
Όπως συνάγεται από την στατιστική ανάλυση των ελληνικών εξαγωγικών ροών προς την Βουλγαρία, η διάρθρωσή τους δεν παρουσιάζει φαινόμενα συγκέντρωσης σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, αλλά διαχέεται σε ένα ευρύτατο φάσμα. Στο Παράρτημα ΙΙΙ παρατίθενται αναλυτικά στατιστικά στοιχεία (ΕΣΥΕ) των διμερών εμπορικών συναλλαγών για τα έτη 2014και 2015 σε διψήφια κατάταξη Συνδυασμένης Ονοματολογίας.
Στον πίνακα που ακολουθεί, παρατίθενται στατιστικά στοιχεία των ελληνικών εξαγωγών προς την Βουλγαρία, για τα έτη 2014 και 2015 σύμφωνα με την Τυποποιημένη Ταξινόμηση του Διεθνούς Εμπορίου (ΤΤΔΕ – SITC 1) :
Ελληνικές εξαγωγές κατά κατηγορία προϊόντων (σε €) Κατηγορία
Κατηγορία | 2014 | 2015 |
ΣΥΝΟΛΟ | 1.417,407.806 | 1.351.910.383 |
(0) ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΖΩΑ ΖΩΝΤΑΝΑ | 229.437.860 | 225.576.035 |
(1) ΠΟΤΑ ΚΑΙ ΚΑΠΝΟΣ | 65.855.233 | 71.111.578 |
(2) ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΜΗ ΕΔΩΔΙΜΕΣ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΚΑΥΣΙΜΑ | 47.728.804 | 54.101.349 |
(3) ΟΡΥΚΤΑ, ΚΑΥΣΙΜΑ, ΛΙΠΑΝΤΙΚΑ, ΚΛΠ. | 255.032.553 | 195.330.589 |
(4) ΛΑΔΙΑ ΚΑΙ ΛΙΠΗ ΖΩΙΚΗΣ Η’ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ | 23.809.978 | 21.404.398 |
(5) ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΗ, (Μ.Α.Κ.) | 172.703.479 | 171.259.117 |
(6) ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΕΙΔΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ ΚΥΡΙΩΣ ΚΑΤΑ ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ | 297.344.435 | 292.065.179 |
(7) ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΟ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ | 146.758.088 | 150.562.959 |
(8) ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΕΙΔΗ | 169.550.771 | 163.598.254 |
(9) ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ ΚΑΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ | 9.186.605 | 6.900.925 |
Οι τρεις πρώτες σε εξαγωγές κατηγορίες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το σημαντικότερο κομμάτι της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών στη Βουλγαρία είναι: i) «Βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κυρίως κατά πρώτη ύλη» (21,6% των εξαγωγών μας) ii) «Τρόφιμα και ζώα ζωντανά» (16,9%), iii) «Ορυκτά, καύσιμα, λιπαντικά κ.ά.» (14,5%).
Η μείωση των ελληνικών εξαγωγών το 2015 θα μπορούσε να αποδοθεί σε μεγάλο βαθμό στη μεγάλη μείωση των εξαγωγών (-23,41) στην κατηγορία «Ορυκτά, καύσιμα, λιπαντικά κλπ». Στις υπόλοιπες κατηγορίες οι διακυμάνσεις είναι μικρές, με 7 να παρουσιάζουν μικρή κάμψη σε ετήσια βάση και 3 μικρή άνοδο (βλ. ανωτέρω πίνακα).
- Διάρθρωση βουλγαρικών εξαγωγών προς Ελλάδα
Οι τρεις πρώτες σε εξαγωγές κατηγορίες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το σημαντικότερο κομμάτι της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών στη Βουλγαρία είναι: i) i) «Τρόφιμα και ζώα ζωντανά» (23,9% των βουλγαρικών εξαγωγών), ii) «Βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κυρίως κατά πρώτη ύλη» (20,4%) iii) «Διάφορα βιομηχανικά είδη» (15,7%). .
Η ελαφρά υποχώρηση των βουλγαρικών εξαγωγών το 2015 (2% σε ετήσια βάση) οφείλεται, κυρίως, στη μικρή υποχώρηση της κατηγορίας «Διάφορα βιομηχανικά είδη» (-6,8%) και την κάπως μεγαλύτερη μείωση στα «Ορυκτά, καύσιμα, λιπαντικά κ.ά.» (-15,1%), η οποία εν μέρει αντισταθμίζεται από την άνοδο στις κατηγορίες «Τρόφιμα και ζώα ζωντανά» (+3,8%) και «Βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κυρίως κατά πρώτη ύλη» (+4,4%).
Στον πίνακα που ακολουθεί, παρατίθενται στατιστικά στοιχεία των βουλγαρικών εξαγωγών προς την Ελλάδα, για τα έτη 2014 και 2015 σύμφωνα με την Τυποποιημένη Ταξινόμηση του Διεθνούς Εμπορίου (ΤΤΔΕ – SITC 1) :
Βουλγαρικές εξαγωγές κατά κατηγορία προϊόντων (αξία σε €)
Κατηγορία | 2014 | 2015 |
ΣΥΝΟΛΟ | 1.523.502.202 | 1.492.519.051 |
(0) ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΖΩΑ ΖΩΝΤΑΝΑ | 344.081.868 | 357.142.379 |
(1) ΠΟΤΑ ΚΑΙ ΚΑΠΝΟΣ | 46.462.851 | 34.143.335 |
(2) ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΜΗ ΕΔΩΔΙΜΕΣ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΚΑΥΣΙΜΑ | 101.145.018 | 96.134.796 |
(3) ΟΡΥΚΤΑ, ΚΑΥΣΙΜΑ, ΛΙΠΑΝΤΙΚΑ, ΚΛΠ. | 214.404.540 | 181.904.421 |
(4) ΛΑΔΙΑ ΚΑΙ ΛΙΠΗ ΖΩΙΚΗΣ Η’ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ | 55.006.263 | 60.357.793 |
(5) ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΗ, (Μ.Α.Κ.) | 108.252.957 | 102.750.436 |
(6) ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΕΙΔΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ ΚΥΡΙΩΣ ΚΑΤΑ ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ | 291.829.562 | 304.743.315 |
(7) ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΟ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ | 111.705.480 | 120.547.321 |
(8) ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΕΙΔΗ | 250.478.428 | 234.269.372 |
(9) ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ ΚΑΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ | 135.235 | 525.883 |